„Ponad wszystko jednak jest troska o fachowe przygotowanie naszych następców, dzisiejszych pomocników, czeladników oraz uczniów. Nikt chyba nie łudzi się, że nauka u mistrza–chociażby to był zawsze fachowiec dobry i rutynowany – może wystarczać jako należyte fachowe wyszkolenie... Dużo również wody upłynie w Wiśle i Warcie, zanim Szkoła Złotnicza w Polsce będzie utworzona, a przede wszystkim na należytym postawiona poziomie”. Słowa te wypowiedział w 1937 roku na łamach miesięcznika Złotnik i Zegarmistrz jego redaktor naczelny Leszek Gustowski. Już wtedy zdawano sobie sprawę z nadrzędności szkolenia zawodowego w rozwoju naszej branży. Niestety mimo upływu tylu lat problem jest wciąż aktualny i może bardziej pilna jest potrzeba jego rozwiązania. Skoro mamy być częścią nowoczesnej Europy, wejdźmy do niej przygotowani. I tak naprawdę nie jest ważne, ile lat będą trwały różne okresy dostosowawcze – ważne jest aby nasze umiejętności były zgodne z oczekiwaniami integrującego się rynku.
Proces przygotowania do pełnej integracji to nie problem jednorazowej akcji informacyjnej lecz lata intensywnej pracy! To żmudny proces świadomego przygotowywania się młodych ludzi do walki o europejskie miejsca pracy – nabycie umiejętności i kompetencji niezbędnych do spełnienia oczekiwań europracodawców. W dzisiejszych czasach zmieniający się rynek pracy ujawnił dysonans między oczekiwaniami tegoż rynku a kształceniem zawodowym. Do funkcjonowania na rynku pracy coraz częściej potrzebne są umiejętności z różnych obszarów zawodowych. Uważa się, że co 5–10 lat konieczna jest zmiana lub uzupełnienie kwalifikacji zawodowych, a nie tylko miejsca pracy. Ponadto na każdym stanowisku stawiane są wysokie wymagania ułatwiające znalezienie się na konkurencyjnym rynku pracy. System obecny – 20 lat nauki (do osiągnięcia wykształcenia wyższego) i 40 lat pracy – odchodzi do historii. Zmiany w gospodarce, wywołane przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej powodują konieczność przebudowy systemu edukacji zawodowej. Powinniśmy niezwłocznie przystąpić do tworzenia całościowego systemu szkolnictwa zawodowego w zakresie nauki złotnictwa czy bursztynnictwa. Powinien on nawiązywać do standardów Unii Europejskiej i umożliwiać nabywanie oraz potwierdzanie kwalifikacji zawodowych na jednakowych zasadach w systemie szkolenia zawodowego i kursów doszkalających. Działania te przyczynią się do zwiększenia poziomu mobilności zawodowej oraz powiązania systemu kształcenia zawodowego z rynkiem pracy. Należy pamiętać, że kształcenie zawodowe stanowi sztandarową dziedzinę działalności edukacyjnej w Unii Europejskiej, popartą polityką uznawania dyplomów, przepływu pracowników oraz tworzenia nowych miejsc pracy. W Polsce szkoła prowadząca kształcenie zawodowe pozostała osamotniona w realiach rynku. Niejednokrotnie brak zrozumienia w organach prowadzących oraz u pracodawców powoduje, że zajęcia kształtujące umiejętności praktyczne traktowane są jako element mało przydatny, niepotrzebny. Dlatego konieczne jest zaangażowanie organizacji branżowych i władz samorządowych w proces kształcenia zawodowego. Jeżeli szkoła zawodowa ma przygotować pracownika do pracy w warunkach odpowiadających założeniom i wymaganiom gospodarki Unii Europejskiej, jak również spełniać oczekiwania rodzimych pracodawców, to wychodząc naprzeciw wyzwaniom rynku należy pamiętać, że normy jakości to nie tylko regulacja prawna, ale też rozsądne budowanie kadry nauczycielskiej i nowoczesnego systemu nauki. Jest to ogromne zadanie dla wszystkich, którym na sercu leży przyszłości złotnictwa i bursztynnictwa w Polsce. Należy postawić na edukację, w tym edukację zawodową i ustawiczną. Do tego niezbędne jest podobnie jak w roku 1937 stworzenie nowoczesnej Szkoły Złotniczej w Polsce.
